Uluslararası Dede Korkut Konferansı Iğdır’da Yapıldı
Iğdır Üniversitesi ev sahipliğinde düzenlenen Uluslararası Dede Korkut Konferansı, yoğun ilgiyle başladı.
Iğdır Üniversitesi, Nahçıvan Devlet Üniversitesi, Iğdır Azerbaycan Evi ve Azerbaycan Kars Başkonsolosluğu iş birliğiyle organize edilen konferansa, Türkiye’nin farklı üniversitelerinden ve Türk dünyasından Dede Korkut üzerine çalışmalar yapan çok sayıda akademisyen katıldı.
Programın açılışına Iğdır Valisi Ercan Turan, Azerbaycan Kars Başkonsolosu Zamin Aliyev, Iğdır Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ekrem Gürel, Nahçıvan Devlet Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Elbrus İsayev ve çok sayıda davetli katıldı.
Vali Ercan Turan: “Aslan Düştüğü Yerden Kalkar”
Konferansın açılışında konuşan Iğdır Valisi Ercan Turan, birlik ve beraberliğin önemine dikkat çekti: “Bu millet çok büyük bir millet, aziz bir millettir. Her zaman garibin, mazlumun yanında olmuş, adaletten ayrılmamıştır. Bu milletin dünyada güçlü bir şekilde ayakta kalması hepimize bağlıdır. Bu nedenle bugün yapılan konferans son derece önemlidir. Aslan düştüğü yerden kalkar. Şapkamızı önümüze koyup nerede hata yaptığımızı görmek zorundayız” dedi.
Vali Turan, tarih boyunca Türk milletinin hiçbir zaman düşman işgaliyle, saldırısıyla yıkılmadığını belirterek, Dede Korkut’un öğütlerinde de bu bilincin yer aldığını vurguladı: “Orhun Yazıtları’nda, Dede Korkut hikâyelerinde hep aynı uyarıyı görüyoruz: Boylar arasındaki çatışmaların, kardeş kavgalarının milletimize nelere mal olduğunu unutmayalım. Bu milletin yeniden yükselişi, birliği ve kardeşliğiyle mümkündür.”
Turan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in sergilediği güçlü iş birliğinin, bölgede barış ve istikrarın teminatı olduğunu ifade ederek, “ermenistan diz çöktü; bu birlik, beraberlik ve kardeşliğin neticesidir. Yakında çok daha güzel gelişmelere hep birlikte şahit olacağız. Hem Iğdır olarak, hem Azerbaycan olarak, hem Türkiye olarak bu dirilişin parçasıyız.” dedi.
Rektör Prof. Dr. Ekrem Gürel: “Dede Korkut Ortak Hafızamızdır”
Iğdır Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ekrem Gürel, konuşmasında Dede Korkut’un Türk milletinin kültürel genlerinde yaşayan bir bilge kimlik olduğunu ifade etti: “Dede Korkut, Türk milletinin hafızasında, ortak genlerinde yaşayan efsanevi bir kimliktir. O, sözüyle, nasihatiyle, hikmet dolu bakışıyla milletimizin dini, kültürel ve ahlaki değerlerini yoğurmuştur. Anlattığı her hikâye, aslında bir milletin varoluş felsefesini, insan anlayışını, dostluğa ve cesarete yüklediği anlamı taşır.”
Prof. Gürel, konferansın bilimsel önemine de değinerek, “Bugün burada Türkiye ve Azerbaycan’dan değerli bilim insanlarının katkılarıyla edebiyat, tarih, sanat ve sosyoloji alanlarında yeni bakış açıları oluşacak. Üniversitemiz, Ağrı Dağı’nın gölgesinde, Aras Nehri’nin bereketli kıyısında ilim, kültür ve yeniliği birleştiren bir merkez olma hedefiyle çalışmaktadır.” dedi.
Azerbaycan Kars Başkonsolosu Zamin Aliyev: “Ortak Mirasımız Dede Korkut”
Azerbaycan Kars Başkonsolosu Zamin Aliyev, Dede Korkut’un Türk dünyasının ortak kültür hazinesi olduğuna vurgu yaptı: “Dede Korkut, sadece bir edebi eser değil, aynı zamanda kültürel mirasımızın ve milli kimliğimizin en önemli unsurlarından biridir. Bu hikâyeler, Türk milletinin değerlerini, tarihini ve birliğini gelecek nesillere taşımaktadır.”
Aliyev, Dede Korkut’un UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne dâhil edilmesinin, bu değerlerin uluslararası alanda da tescil edilmesi anlamına geldiğini belirtti:“Bu bizim için hem büyük bir onur hem de sorumluluktur. Türk ve Azerbaycan halklarının ortak tarihi ve eğitim kökleri bizi bir aile yapmaktadır.” dedi.
Nahçıvan Devlet Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Elbrus İsayev: “Bilim ve Kardeşliğin Buluşması”
Nahçıvan Devlet Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Elbrus İsayev ise konuşmasında iki kardeş ülke arasındaki bilimsel iş birliğinin önemini vurguladı:“Iğdır’da düzenlenen bu konferans, sadece bir akademik etkinlik değil; iki dost ve kardeş ülkenin bilgi, kültür ve sanat alanında güçlerini birleştirdiği bir buluşmadır. Bilim insanlarımızın ortak çalışmaları, gelecekte Türk dünyası için yeni ufuklar açacaktır.” dedi.
Iğdır Azerbaycan Evi başkanı Ziya Zakir Acar’da,Iğdır gibi tarih, kültür ve kardeşlik kokan bir şehirde bu konferansın yapılması ayrıca,anlamlı Bu topraklar, Dede Korkut'un sesinin yankı bulduğu coğrafyalardan biridir.Burada onun adını yaşatmak, sadece bir anma değil; aynı zamanda bir hatırlama, bir sahip çıkma meselesidir.. Iğdır, geçmişi binlerce yıl öncesine dayanan bir Anadolu şehridir. Ama onu özel kılan coğrafyası, doğal güzelliklerinin yanında,Dede Korkut'un nefesinin, sözünün ve hikmetinin bu topraklarda yankılanmasıdır.Destanlarda "Sürmeli” olarak geçen yer adı, Oğuzların payitahtı kabul edilen merkezi ifade eder ve net şekilde Aras Nehri kenarındaki Sürmeli Çukuru olarak tanımlanır Iğdır, Dede Korkut'un şehridir. Çünkü bu şehir, sadece bir yerleşim yeri değil, aynı zamanda bir kültür beşiği, bir hafıza mekânı, bir destan durağıdır. Dede Korkut'un sesi, bu toprakların dağlarında, ovalarında, türkülerinde yaşamaya devam etmektedir.
Geçmişi Bilmeyen, Geleceği Kuramaz"
Dede Korkut üzerine birçok araştırmaları olan Azerbaycanlı Prof. Dr. Kamal Abdulla da yaptığı konuşmada Sovyetler zamanında Dede korkut hikâyelerini okumak analatmak yasaktı. Anlatanlardan çoğu cezaevine atılmış, işkence görmüş ve hayatını kayıp-etmiştir. Çünkü dede korkut kitabında birlik ve beraberlik Türk milletinin geleneği birlik ve beraberliği anlatılılıyor. Sovyetler bundan korktuğu için Dede Korkut kitaplarını hikâyelerini yasaklamıştır.” şeklinde konuştu.
Bu arada Doğum günü olan Prof. Dr. Kamal Abdulla’ya süpriz yapılarak doğum günü pastası yapıldı.Ardından sempozyuma sponsor olan Ticaret odası başkanı Kamil arslan ve Ticaret Borsası başkanı Serhat Kumtepe’ye plaket taktim edildi.
Saygı duruşu ve Türkiye Azerbaycan milli marşlarının okunmasıyla başlayan programda Doç. Dr. Oğuz Doğan, Prof. Dr. Kamal Abdulla,Prof. Dr. Metin Ekici, Prof. Dr. Ramazan Korkmaz, Prof. Dr. Esma Şimşek, Prof. Dr. Ebulfez Guliyev, Doc. Dr. İsmail Abalı, Prof. Dr. Salahaddin Bekki, Prof. Dr. Ayşe Çetin, Prof. Dr. Mehmet Çeribaş, Prof. Dr. Refiye Şenesen, Prof. Dr. İsmail Hacıyev birer konuşma yaparak Dede Korkut’un Türk kültüründeki yeri, destan geleneği, edebiyat ve kimlik bilincine katkısı gibi konular ele aldılar.
Gün boyu süren oturumların ardından “Dede Korkut’un İzinde, Sözünde” adlı belgesel gösterimi yapıldı.
Etkinlik, “Türkiye-Azerbaycan Kardeşlik Türküleri” konseriyle sona erdi.
Yetkililer, konferansın iki kardeş ülke arasındaki bilimsel, kültürel ve manevi bağları pekiştirdiğini ifade ederek, bu tür etkinliklerin ortak tarih bilincine katkı sağladığını belirttiler.
Mehmet Bayat
